Vojvoda Kosta Milovanović Pećanac, rođen je 1879. godine u selu Dečani, Metohija. Prilikom jednog napada Albanaca 1883. godine na manastir Visoki Dečani, ubijeni su njegov otac Milovan i majka Persida. Nakon toga, o Kosti brinuo se ujak koji je živeo u selu Đurakovac kod Peći. Po podacima iz njegovog dnevnika u selu Mehane kod Kuršumlije doveo ga je brat od strica Ilija 1892. godine. Posle se preselio u selo Krtok a 1894. godine u Kuršumliju. Vojni rok je služio 1900. godine u inžinjeriji gde je dobio čin podoficira. Nakon toga u činu kaplara radio je u karauli Kitka kod Vranja. Iz službe je otpušten iz nepoznatih razloga. Godine 1903. ušao je u prvu četničku četu koja je formirana u Vranju a novembra u četu vojvode Jovana Stanojkovića Dovezenskog. Na planini Kozjak na Božić 1904. godine izabran je za vojvodu čete koja je imala 15 četnika. Posle poraza na Vuksanu, kod manastira Matejče na Vaskrs 1905. godine, vratio se u Srbiju. Početkom sledeće godine vratio se u Makedoniju u rejon skopske Crne Gore i bio je učesnik bitaka na Čelopeku i Bailovačkoj kosi. Pećanac je sa svojom četom završio četovanje u Makedoniji 1908. godine kada se vratio u Kuršumliju. Oženio se sa Sofijom Milosavlјević sa kojom je imao četvoro dece. Kosta 1911. godine opet se vratio u Makedoniji gde je ratovao do 1912. godine kada je bio učesnik pobune Albanaca na Kosovu.

U balkanskim ratovima kao narednik 2. puka 2. poziva Moravske divizije bio je učesnik bitke na Merdaru, u oslobađanju Prištine, Uroševca, Tetova, Gostivara i Kičeva. Takođe bio je učesnik Prvog svetskog rata u svim bitkama njegove jedinice (2.puk. 2.poziva). Pri povlačenju srpske vojske kao vodič vodio je diviziju kroz bespuća Albanije i zbog tih zasluga unapređen je u čin potporučnika. Na Solunskom frontu unapređen je u čin pešadijskog poručnika. Pećanac je kao izaslanik Vrhovne komande 28.9.1916.godine prebačen avionom u selo Mehane, Toplica, sa zadatkom da stvori četničku organizaciju i čeka naredbu za napad. U selu Obilić 21.2.1917.godine izabran je za šefa Centralnog komiteta ustanika. Posle propasti ustanka vodio je ,, kaznenu ekspediciju “ na Bugarsku gde se svetio za počinjene zločine bugarske vojske u Toplici.

Od leta 1917. godine krije se po planinama u Toplici a zimu provodi u selu Lomnica, Rasina. U proleće 1918. godine vraća se u Toplicu ali na kratko jer odlazi u Ibarski Kolašin, a zatim u Metohiju. Nakon proboja Solunskog fronta septembra 1918.godine, sa svojim odredom učestvuje u borbama za oslobođanje manastira Visoki Dečani i Peći. Posle Peći odlazi u Andrijevici i Podgorici gde je dočekao ujedinjenje Srbije i Crne Gore 26.11.1918. godine. Krajem iste godine vraća se u Kuršumliju. U ratu je izgubio dva sina Milovana i Ivana i kćer Milicu a supruga Sofija je sa sinom Milanom bila jedno vreme u internaciji. Pred Anketnim odborom, Pećanac je izjavio da je u ustanku izvršio 173 smrtne kazne dok je svedok Sekula Dobričanin izneo pred istim odborom da je Pećanac ubio 380 lјudi.

Posle rata bio je kao član Demokratske stranke predsednik opštine Kuršumlija, poslanik Kosovske oblasti (1927-29). Do početka Drugog svrtskom rata, nakon prelaska u Beograd, bio je predsednik Udruženja četnika, urednik lista ,,Jugoslovenska straža“. U proleće 1941. godine vraća se u Kuršumliju.

U Aprilskom ratu 1941.godine postavlјen je za komandanta Gorskog štaba svih četnika sa sedištem u Lukovskoj Banji. Na planini Sokolovici 28.6.1941.godine proglasio je pred okuplјenim četnicima odluku o podizanju ustanka. Krajem avgusta 1941.godine u Pločniku sklopio je sporazum sa šefom Gestapoa za Srbiju dr Karlom Krausom. Pećančevi odredi raspadaju se krajem 1942. i početkom 1943 godine sa njim je samo oko 50 četnika. Aprila 1943. godine napadnut je od strane Dražinih četnika u Lukovskoj Banji. Star i bolestan Pećanac je prešao iz Kuršumlije u Niš a posle u Soko Banju gde je dana 5.5.1944.godine likvidiran od strane Dražićevih četnika.

Viši kustos istoričar Darko Žarić